Według Ministerstwa Gospodarki Narodowej wolumen wymiany handlowej Kazachstanu w 2022 roku pobił rekord wszechczasów – 134,4 mld dolarów, przewyższając poziom z 2019 roku wynoszący 97,8 mld dolarów.
Wolumen handlu Kazachstanu osiągnął w 2022 r. najwyższy w historii poziom 134,4 mld dolarów, przekraczając poziom sprzed epidemii.
W 2020 r. z różnych powodów handel zagraniczny Kazachstanu spadł o 11,5%.
W eksporcie ropy i metali w 2022 roku widoczna jest rosnąca tendencja. Eksperci twierdzą jednak, że eksport nie osiągnął maksimum. W rozmowie z Kazinformem Ernar Serik, ekspert Kazachstanskiego Instytutu Ekonomicznego, powiedział, że główną przyczyną ubiegłorocznych wzrostów był wzrost cen surowców i metali.
Po stronie importu, pomimo relatywnie wolnego tempa wzrostu, import Kazachstanu po raz pierwszy przekroczył 50 miliardów dolarów, pobijając rekord z 2013 roku wynoszący 49,8 miliarda dolarów.
Ernar Serik powiązał wzrost importu w 2022 roku z wysoką światową inflacją wynikającą z rosnących cen surowców, ograniczeń epidemicznych oraz realizacji projektów inwestycyjnych w Kazachstanie i zakupu dóbr inwestycyjnych na jego potrzeby.
Wśród trzech największych eksporterów kraju prowadzi obwód atyrawski, na drugim miejscu znajduje się stolica Astana z 10,6%, a na trzecim obwód zachodnio-kazachstański z 9,2%.
W kontekście regionalnym liderem w handlu międzynarodowym kraju jest region Atyrau z udziałem na poziomie 25% (33,8 miliarda dolarów), za nim plasują się Ałmaty z 21% (27,6 miliarda dolarów) i Astana z 11% (14,6 miliarda dolarów).
Główni partnerzy handlowi Kazachstanu
Serik powiedział, że od 2022 r. przepływy handlowe w kraju zmieniają się stopniowo, a import z Chin jest prawie taki sam jak import z Rosji.
„Bezprecedensowe sankcje nałożone na Rosję wywarły wpływ. Import z Chin spadł w czwartym kwartale 2022 r. o 13 proc., podczas gdy import z Chin wzrósł w tym samym okresie o 54 proc. Po stronie eksportu widzimy, że wielu eksporterów poszukuje nowych rynków lub nowych szlaków logistycznych omijających terytorium Rosji, co będzie miało długoterminowe skutki” – powiedział.
Na koniec ubiegłego roku pierwsze miejsce w eksporcie Kazachstanu zajmowały Włochy (13,9 mld dolarów), a za nimi plasowały się Chiny (13,2 mld dolarów). Głównymi kierunkami eksportu towarów i usług Kazachstanu były Rosja (8,8 mld dolarów), Holandia (5,48 mld dolarów) i Turcja (4,75 mld dolarów).
Serik dodał, że Kazachstan zaczął zwiększać wymianę handlową z Organizacją Państw Tureckich, do której należą Azerbejdżan, Republika Kirgiska, Turcja i Uzbekistan, których udział w wolumenie handlu kraju przekracza 10%.
Handel z krajami UE jest również największy w ostatnich latach i w tym roku nadal rośnie. Według wiceministra spraw zagranicznych Kazachstanu Romana Wasilenko na UE przypada około 30% handlu zagranicznego Kazachstanu, a jego wolumen w 2022 roku przekroczy 40 miliardów dolarów.
Współpraca między UE a Kazachstanem opiera się na wzmocnionej umowie o partnerstwie i współpracy, która wchodzi w pełni w życie w marcu 2020 r. i obejmuje 29 obszarów współpracy, w tym gospodarkę, handel i inwestycje, edukację i badania, społeczeństwo obywatelskie i prawa człowieka.
„W ubiegłym roku nasz kraj współpracował w nowych obszarach, takich jak metale ziem rzadkich, zielony wodór, baterie, rozwój potencjału transportowego i logistycznego oraz dywersyfikacja łańcuchów dostaw towarów” – powiedział Wasylenko.
Jednym z takich projektów przemysłowych z partnerami europejskimi jest umowa o wartości 3,2–4,2 miliarda dolarów ze szwedzko-niemiecką firmą Svevind na budowę elektrowni wiatrowych i słonecznych w zachodnim Kazachstanie, która ma wyprodukować 3 miliony ton zielonego wodoru począwszy od 2030 roku, spełniając wymogi 1 -5% zapotrzebowania UE na produkt.
Wymiana handlowa Kazachstanu z krajami Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (EAEU) osiągnie w 2022 roku 28,3 mld dolarów. Eksport towarów rośnie o 24,3% do 97 mld dolarów, a import sięga 18,6 mld dolarów.
Na Rosję przypada 92,3% całkowitego handlu zagranicznego kraju w Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, następnie Republika Kirgiska – 4%, Białoruś – 3,6%, Armenia – -0,1%.
Czas publikacji: 11 kwietnia 2023 r